Hyper-V Failover Cluster Nedir? Nasıl Kurulur?

Domain ortamı içinde sunucularınız olduğunu ve bu sunucular üzerinde bulunan sanal makineleriniz ile şirket içi ve şirket dışı hizmetler verdiğinizi düşünün. Bu verdiğiniz hizmetler kesintisiz bir şekilde sağlanması gerektiği kadar kritik olduğunu hesap edelim. Bu durumda sunucuların kapanmaması gerektiğini anlıyoruz. Fakat biliyoruz ki elektrik kesintileri, donanım ve yazılım arızaları biz ne kadar şanslı olursak olalım, bunlar bir gün oluşacak etmenlerdir.

Peki biz bu sağladığımız hizmetleri, bu etmenlerden koruyarak hizmet vermeye devam edebiliriz?
Cevap: Hyper-V Failover Cluster.

Hyper-V Failover Cluster, sunucuların (node) kendi aralarında sürekli olarak haberleşerek, üzerinde taşıdıkları sanal makineler, roller ve hizmetleri birbirlerine eşitlemesine denir. Örnek vermek gerekirse; A ve B node'ları olduğunu varsayalım. A node (server) bir nedenden dolayı hizmet veremez (down) duruma gelirse, B server'ı (node) devreye girerek kaldığı yerden hizmet vermeye devam edecektir. Böylece istemciler, herhangi bir sorun yaşamadan hizmet almaya devam edeceklerdir.

Not: Failover Cluster yapısı için en az iki node (Server) gereklidir.

Hyper-V Failover Cluster için Ön Hazırlık

Üstte belirtiğim şekil gibi yapımızı kurmaya çalışacağız. Kuracağımız yapıyı açıklamaya çalışayım.

DC Sunucusu: mustafa.oguz domain adı altında Active Directory Domain yapımın kurulu olduğu ve bu server üzerinde iSCSI target servisini yapılandırarak Failover Cluster Quorum ve Failover Cluster disk alanlarının yapılandırmasını bu sunucu üzerinden gerçekleştireceğiz.
Yüklenecek Servisler: iSCSI Target
Network;
1.Network Kartı: 172.16.0.5 (Domain)
2.Network Kartı: 192.168.0.5 (iSCSI)

SVR-1 Sunucusu:
Failover Cluster'ın ilk üyesi olacak olan bu node ile yapılandırma ve kurulum işlemlerini gerçekleştireceğiz.
Yüklenecek Servisler: Hyper-V, Failover Clustering, Multipatch I/O
Network;
1.Network Kartı: 172.16.0.10 (Domain)
2.Network Kartı: 192.168.0.10 (iSCSI)
3.Network Kartı: 10.10.10.101 (VMnet)

SVR-2 Sunucusu:
Failover Cluster'ın ikinci üyesi olan bu node, SVR-1'in failover olması halinde migration işlemini kendi gerçekleştirecek.
Yüklenecek Servisler: Hyper-V, Failover Clustering, Multipatch I/O
Network;
1.Network Kartı: 172.16.0.20 (Domain)
2.Network Kartı: 192.168.0.20 (iSCSI)
3.Network Kartı: 10.10.10.102 (VMnet)

DC, SVR-1 ve SVR-2 adlı sunucuları birbiri ile haberleşebilmesi Network kartlarını tanımlayıp, yapılandırıyoruz.

iSCSI Server kurulumunu bir önce ki yazımda anlatmıştım. Bu nedenle tekrar anlatmaya ihtiyaç duymuyorum. iSCSI Server üzerinde "Failover-Cluster" adında 240 GB'lık bir disk ve "Quorum" adında 2 GB'lık birer sanal iSCSI diskleri oluşturup. SVR-1 ve SVR-2 sunucumların da bu diskleri tanımlıyorum.

Not: Targetların Initiator adresi olarak iSCSI için oluşturduğum Network kartının Ip adreslerini kullanıyorum. (192.168.0.10, 192.168.0.20)

Bu örneği Lab ortamında, yani Wmware sanal makineler üzerinden gösterdiğim için Hyper-V rolünün kurulumu sunucularımız üzerinden gerçekleşmeyecektir. Bunun için Sanal Makineleri configure etmemiz gerekiyor. Normalde (Fiziki kurulumlar da) bu işleme ihtiyaç duyulmaz. Bu işlem için sanal makineleriniz açık ise kapatmanız gerekmektedir.

SVR-1 Sanal makinemizin ayarlarına ulaşmak için "Settings" seçeneğini seçin.

 Açılan pencerede "Processors" seçeneğini seçin. Sağ tarafta, "Virtualize Intel VT-x/EPT or AMD-V/RVI" seçeneğini sanallaştırma için seçin.

Daha sonra sanal makinemizin kurulu olduğu dizine giderek, "SVR-1.vmx" adlı dosyası Not Defteri uygulaması ile açın. Dosya sonuna "hypervisor.cpuid.v0 = "FALSE" parametresini yazın ve dosyayı kaydedin. Bu işlemi "SVR-2" adlı sanal makinemiz için tekrarladıktan sonra sanal makineleri çalıştırabilirsiniz.

Failover Cluster Kurulumu

Artık hazırlıkları tamamladığımıza göre kurulumları gerçekleştirmeye başlayalım. Bunun için SVR-1 sunucusu üzerinden Server Manager penceresini açalım.

"Add roles and features" seçeneğini seçin.

İlk adımı "Next" butonu ile geçiyoruz.

 İkinci adımda "Role-based or feature-based installation" seçeneğini seçili bir şekilde sonra ki adıma geçiş yapıyoruz.

Bu adımda SVR-1 sunucusu seçili bir şekilde sonra ki adıma geçelim.

Bu adımda kuracağımız Hyper-V rolünü bulun ve seçin.

Hyper-V rolünün ihtiyaç duyduğu özellikleri "Add Features" butonu ile eklenmesini istiyoruz.

Rolümüzü seçtiğimize göre bir sonra ki adıma geçebiliriz.

Bu adımda 2 adet özellik seçmemiz gerekiyor. İlk olarak "Failover Clustering" seçeneğini seçin.

Çalışırken kullanacağı bağımlılıkları "Add Features" butonu ile seçilmesini istedik.

Kaydırma çubuğunu biraz aşağı indirdiğimizde ikinci özellik olan "Multipath I/O" seçeneğini seçiyoruz.

 Özelliklerimizi de seçtiğimize göre sonra ki adıma geçebiliriz.

Bu adımda Hyper-V'nin haberleşmek için kullanacağı sanal ethernet kartını seçmemiz gerekiyor. Lakin bu işlemi Hyper-V Manager ile sonradan yapmak istediğimden bu adımı geçebiliriz.

Bu adımda ise söz konusu Host için Shared-Nothing Live Migraton(Paylaşımsız Canlı Aktarım) gönderimlerinin kabul edilip edilmeyeceği ile ilgili seçim yapmamızı istiyor. Bu adımı daha sonra gerçekleştireceğimiz için geçebiliriz.

Bu adımda kurulacak Sanal makinelerin ve Sanal disklerin varsayılan olarak hangi dizinde kurulacağını belirliyoruz. "Failover Cluster" adlı iSCSI sanal diskine bu kurulumu elle gerçekleştireceğim için sonra ki adıma geçiyorum.

Artık parametreleri belirlediğimize göre serverin yeniden başlatılmasına imkan tanımak için "Restart the destination server automatically if required" seçeneğini seçiyorum. Ardından "Install" butonu ile kurulumu başlatıyorum.

Kurulum esnasında birden fazla sisteminiz kendini yeniden başlatabilir. En sonunda kurulum tamamlandı. "Close" butonu ile pencereyi kapatabilirsiniz. Buraya kadar yaptığımız işlemleri SVR-2 adlı sunucumuza da aynen uyguluyoruz.

SVR-1 adlı sunucum üzerinden Failover Cluster işlemini yapmaya başlıyoruz. Bunun için Server Manager penceresi üzerinden Tools sekmesi altında "Failover Cluster Manager" seçeneğini seçiyoruz.

Açılan pencereden alt tarafta "Management" sekmesinde "Validate Configuration" seçeneğini seçerek, öncelikle sunucularımızın Failover Cluster yapısına uygunluğu test etmemiz gerekiyor.

Açılan pencerenin ilk adımı Failover Cluster yapısı hakkında bilgi vermektedir. Bu adımı "Next" butonu ile geçebiliriz.

İkinci adımda testi gerçekleştireceğimiz sunucuları seçmemiz gerekiyor. Bunun için "Enter Name" seçeneğinde yer alan "Browse" butonuna tıklayın.

Açılan pencereden Server isimlerimizi yazıyoruz.

Ufak bir doğrulama ile sunucularımızı listede görebiliyoruz. Sonra ki adıma geçelim.

Bu adımda yapılacak testleri belirliyoruz. Dilersek "Run all test (önerilen)" seçeneğini seçerek tüm testleri gerçekleştirebilir. (İlk kez failover cluster yapısı oluşturuyorsanız, bunu yapmanızı öneririm.) Yada belli testlerin gerçekleştirilmesini isteyebiliriz. Biz önerilen seçeneği seçerek tüm testlerin gerçekleştirilmesini istiyoruz.

Bu aşamada uygulanacak testlerin listesini görmekteyiz. Sonra ki aşamaya geçerek, testleri başlatıyoruz.

Bu işlem sisteminizin donanımına göre uzun sürebilir.

Biraz bekledikten sonra testlerin başarılı olduğuna dair bir sonuç alıyoruz. Bu işlemin sonunda doğrulanan serverların üzerinde işlem yapmak için "Create the cluster now using the validated nodes..." seçeneği seçili olarak "Finish" butonuna basın.

Açılan bu yeni pencere ile doğrulamasını yaptığımız sunucuları Failover Cluster Nodu olarak yapılandırmaya başlayabiliriz. İlk adımı "Next" butonu ile geçiyoruz.

Oluşturacağımız Failover Cluster yapısı, ayrı bir sunucu olarak gözükeceği için bir Sunucu ismi vermemiz gerekiyor. Ardından yapımızda kullanılmayan bir IP ataması yapmamız gerekiyor. Yani tanımlayacağımız Ip adresi bu sunucuya özgü olmalıdır.

Bu aşamada kullanacağımız sunucuların parametrelerinin uygunluğunu kontrol ederek, onaylamamız gerekiyor. Her şey yolunda ise sonra ki aşamaya geçiyoruz.

Artık Cluster yapımızı oluşturmuş olduk, bunu özet tablosundan inceleyebiliriz. Bu pencereyi "Finish" butonu ile kapatabiliriz.

"Failover Cluster Manager" üzerinden "Nodes" seçeneğini seçtiğimizde sunucularımızın başarılı bir şekilde Clustera dahil olduğunu görebilmekteyiz. Bir cluster yapısı oluşturduk bir sonra ki yazımda Hyper-V ile Failover Cluster yapısına bir sanal makine oluşturacağız.